هفته بیست و یکم بارداری
اکنون شما در آستانه ماه ششم قرار دارید و جنین شما 19 هفته سن دارد. دردهای خفیف، جوش و آکنه این هفته به سراغ شما خواهد آمد. اگر در جایی کار می کنید که برای شما و جنین تان ضرر دارد و یا با مواد شیمیایی مضر سر و کار دارید، حتما برای جا به جایی قانونی محل کارتان گواهی پزشکی تهیه کنید.
با علایم زایمان زودرس در هفته بیست و یکم بارداری آشنا شوید و در صورت مشاهده آن ها به پزشک خود مراجعه کنید.
داشتن 6 انقباض یا بیشتر در یک ساعت
دردهایی در شکم و کمر که بیشتر به دردهای عادت ماهیانه شبیه می باشد
فشار لگنی
خونریزی
پاره شدن کیسه آب
افزایش بیش از اندازه ترشحات واژینال
شکم دردهای سه ماهه دوم می تواند خبر از پره اکلامپسی دهد. شایع ترین علایم آن فشار خون بالا و وجود پروتئین در ادرار می باشد. در کنار آن علایمی همچون سردرد، درد ناگهانی در زیر قفسه سینه، حالت تهوع و استفراغ، مشکل در بینایی و پلک زدن های غیر عادی، افزایش ناگهانی ورم دست و پا و ورم صورت، احساس کثیف بودن بدن نیز وجود خواهد داشت. این بیماری که به دلیل درست کار نکردن جفت به وجود می آید باعث نرسیدن اکسیژن و مواد مغذی به جنین و در نتیجه آسیب رسیدن به آن می شود بنابراین به این علایم هرگز بی توجهی نکنید تا بیماری در زمان مناسب درمان شود. در نیمه دوم سه ماهه دوم احتمال به وجود آمدن پره اکلامسپی بالا می رود.
دیگر وقت آن است همه بدانند شما باردار هستید زیرا شکم شما به قدری بزرگ شده است که نشود پنهانش کرد. اعضای بدن شما به خصوص پاهایتان کم کم ورم خواهد کرد. این ورم ها به دلیل مایع اضافی بدن، ایستادن به مدت زیاد و فشار های وارده از طرف رحم در حال رشد، به وجود می آید.
از این هفته در هنگام بلند شدن از خواب احساس کسلی خواهید کرد، برای کاهش این حس بهتر است بعد از خواب چند حرکت کششی انجام دهید.
در این هفته ها به دلیل کمتر شدن فشارهای اولیه بارداری احساس خوشایندتری خواهید داشت و بهترین زمان برای رسیدن به خود و لذت بردن در کنار همسرتان است.
افزایش وزن در طی هفته های بارداری تنها مربوط به جنین نمی شود و علاوه بر آن شامل جفت، رحم، مایع آمنیوتیک، چربی، پروتئین، بافت سینه ها، افزایش حجم خون و مایع نیز می باشد. این افزایش وزن برای سلامتی شما، جنین و تامین مواد مغذی او لازم می باشد.
زبان جنین در هفته 21 بارداری به طور کلی رشد کرده است و او می تواند هرچیزی که شما می خورید را مزه کند زیرا غدد چشایی روی زبان قرار دارد. مطالعات نشان می دهد حس چشایی انسان از دوران جنینی آغاز می شود. همچنین او در شکم شما مشغول حرف زدن می باشد.
تا قبل از رشد فضای بین استخوانی، وظیفه تولید سلول های خونی را کبد و طحال برعهده داشته اند اما با تکمیل رشد فضای بین استخوانی این وظیفه را خود برعهده می گیرد.
اسید معده و آنزیم های سیستم گوارشی آب و قندی که در مایع آمنیوتیک وجود دارد، را جذب می کند و بدین ترتیب معده کار خود را در این هفته شروع می کند و در کنار آن روده ها مواد زائد را دفع می کنند.
در هفته 21 سلول های دفاعی و یا همان گلبول های سفید تولید می شوند و وظیفه اصلی آن ها محافظت بدن جنین در مقابل بیماری ها و عفونت ها می باشد.
دست و پاهایش را به خوبی تکان می دهد و به صداهای اطراف واکنش نشان می دهد تا جایی که امکان دارد بعضی از صداها جنین را اذیت کند.
قد جنین در این هفته به صورت عادی باید 27 سانتی متر و وزن آن باید بین 365 گرم باشد.
در بارداری دوقلویی احتمال ایجاد کم خونی و فقر آهن در مادران بیشتر می شود و حتی بعد از زایمان خونریزی بیشتر خواهند داشت بنابراین باید در میزان دریافت آهن خود بیشتر دقت کنید. بانوانی که تک قلو باردار می باشند باید روزانه 30 میلی گرم آهن دریافت کنند اما اگر دوقلو باردار هستید باید بیشتر از این مقدار در روز آهن مصرف کنید. شما می توانید با مصرف بیشتر گوشت قرمز، گوشت سفید و سبزیجات با برگ سبز مانند اسفناج مقدار آهن مورد نیاز روزانه ی خود را دریافت کنید.
در کلاس های مخصوص بارداری روش های تنفس و اطلاعات بسیاری از زایمان به شما یاد خواهند داد. این کلاس ها حدود 6 تا 8 هفته طول خواهید کشید. بهتر است تا دیر نشده در یکی از این کلاس ها ثبت نام کنید. می توانید از پزشکتان بخواهید که یکی از این کلاس ها را به شما معرفی کند. همچنین در مورد حرکات ورزشی که خود انجام می دهید با پزشکتان مشورت کنید.
هرچه به زایمان خود نزدیک تر می شوید به تغذیه تان اهمیت بیشتری بدهید.
برای جلوگیری از ورم های شدید پاهایتان سعی کنید به مدت طولانی سرپا نیاستید و در هنگام نشستن پاهایتان را روی هم نیندازید. حرکات کششی در هنگام استراحت و کمپرس آب سرد نیز برای کاهش دادن ورم پا بسیار موثر می باشد.
اگر تا این هفته هنوز نگرانی و اضطراب شما رفع نشده است، در مورد این موضوع با پزشک خود صحبت کنید. شاید لازم به مصرف ویتامین B6 باشد که می توان با قرص و یا حتی رژیم غذایی که پزشکتان به شما می دهد، این کمبود را جبران کنید.
به دردهایی که در دو طرف شکم و یا پایین شکم وجود دارد، اهمیت بدهید. این درد ها معمولا بر اثر کشیده شدن رباط ها و فشار وارد شدن به ماهیچه ها به وجود می آیند و بدون هیچ اقدامی بعد از ده دقیقه از بین خواهند رفت اما طولانی و شدید تر شدن این دردها می تواند نشانی از زایمان زودرس، سقط جنین، حاملگی خارج از رحم، افتادگی جفت که همان جدا شدن جفت از دیواره رحم است و خونریزی فیبروم باشد.
اگر همراه ورم های بیش از حد خود، تاری دید، وجود پروتئین در ادرار و سردرد های شدید در ناحیه پیشانی داشتید، احتمال دارد دچار مسمومیت بارداری شده باشید و باید سریعا به پزشک خود مراجعه کنید.
آهن مهم ترین عنصری است که باید در دوران بارداری مصرف شود. از این هفته به بعد با تولید سلول های خونی جنین، بدن شما به آهن بیشتری احتیاج پیدا می کند بنابراین توصیه می شود روزانه 27 میلی گرم آهن مصرف کنید تا در این دوران دچار کم خونی نشوید.
کلسیم عنصر دومی است که در مصرف آن باید توجه داشته باشید، شیر و ماست بهترین منبع غذایی کلسیم هستند. از محصولات لبنی، مصرف پنیر و بستنی را کاهش دهید و تنها بستنی هایی که شکر و شکلات کمتری دارند را بخورید.
چربی نقش مهمی در رشد مغز و سیستم عصبی فرزند شما ایفا می کند بنابراین هرگز رژیم غذایی بدون چربی نگیرید. در برنامه غذایی شما، باید به مقدار کافی چربی سالم وجود داشته باشد. آووکادو و روغن زیتون بهترین منبع چربی های سالم هستند.
خوردن آب میوه های طبیعی را فراموش نکنید، آب میوه ها سرشار از فولات می باشند. هر روز صبح آب میوه بدون شکر به همراه یک لیوان آب میل کنید تا در روز سرحال و پر انرژی باشید.
نکته ای که در ورزش کردن باید به آن توجه کنید خوردن آب به مقدار زیاد است زیرا با عرق کردن هنگام ورزش، بدن شما آب زیادی از دست می دهد. برای تامین آب از دست رفته به مقدار زیاد آب و نوشیدنی های مفید بنوشید. توجه داشته باشید اگر رنگ ادرار شما تیره و کدر بود به این معناست که بدن شما کم آب است.
عفونت مثانه و ادراری از بیماری های است که باید به موقع درمان شود. تشخیص و درمان آن نیز بسیار راحت می باشد. در دوران بارداری حدود 10 درصد از بانوان دچار این مشکل خواهند شد. این بیماری به راحتی در آزمایش ادرار دیده می شود و با مصرف آنتی بیوتیک که توسط پزشک تجویز می شود، درمان خواهد شد. عدم توجه به علائم این مشکل و درمان نشدن آن باعث ضرر رسیدن به مادر، عفونت کلیه ها و در آخر زایمان زودرس، در ماه های آخر بارداری می شود. نشانه های عفونت ادراری عبارت است از: تکرر ادرار بیش از حد، سوزش ادرار، درد در هنگام خروج ادرار، دردهای شدید در نواحی کمر و زیر شکم، تب، ادرار خونی، تهوع و استفراغ.
رژیم لاغری ممنوع
هر هفته که از دوران بارداری شما می گذرد، اضافه وزن شما محسوس تر می شود اما هرگز در این دوران به فکر رژیم لاغری به خصوص از نوع غیر علمی آن نباشید. اگر اضافه وزن و یا حتی کمبود وزن دارید، توصیه می شود قبل از اقدام به بارداری مشکلتان را حل کنید و با وزن مناسب باردار شوید تا فرزند شما دچار مشکلاتی همچون کم وزنی و یا اضافه وزن نشود. گرسنه ماندن به مدت زیاد باعث تولید ماده ای به نام کتون یا استون در بدن می شود که این ماده می تواند تاثیرات منفی بر جنین به خصوص در سه ماهه اول بگذارد. حتی به بانوانی که حالت تهوع و ویار دارند، نیز تاکید می شود که به مدت طولانی گرسنه نمانند.
شنا کردن
قبل از تصمیم به شنا کردن حتما با پزشک خود مشورت کنید و در مکان های عمیق و آب های سرد هرگز شنا نکنید. مواظب ضربات آب که به شکم تان می خورد، باشید زیرا امکان دارد باعث جدا شدن جفت شود. توجه داشته باشید که در انجام هر فعالیتی به خصوص شنا کردن خود را خسته نکنید. همچنین وارد استخر های شلوغ نشوید زیرا امکان ضربه خوردن به شکم شما در شلوغی ها وجود دارد. در کل رفتن به جکوزی و سونا نیز ممنوع می باشد.
برای همسر و فرزند خود غذا بپزید. زمان بیشتری را در کنار همسرتان بگذرانید زیرا با به دنیا آمدن فرزندتان وقت کمتری برای دو نفره بودن خواهید داشت. کم کم تغییراتی در خانه خود ایجاد کنید و خانه را برای آمدن فرزندتان آماده کنید.
